8 Haziran 2017 Perşembe

KURAN -68- (88) GAŞİYE SURESİ TÜRKÇE ÖZÜ

(Bismillahirrahmanirrahim)
(her şeye) Yaratılmışlara sonsuz ve sınırsız lütuf, ihsan, rahmet bahşeden, rahmetiyle sayısız nimetler ihsan eden, merhameti ve rahmeti bol, kulluk edilmeye layık tek ilah Allah'ın ismi ile (yardımıyla) (başlanır)
(Aynı zamanda müşriklerin bir işe başlarken Allah yerine kendi ilahlarının adlarını zikretmelerine nispettir)

GAŞİYE = Kaplayıp bürüyen
26 Ayet - /Tevhit inkarcıları için zorlu ve dehşetli kıyamet günü/

Mekke döneminin son yıllarında vahyedilmiştir. Ahirette müminlerin ve müşriklerin durumlarının nasıl olacağını tasvir eder. Tevhidin kainattaki delillerinden bahseder. Hz.Muhammed'i teselli ederek onun görevinin sadece tebliğ etmek olduğunu, inkar edenlerin cezalarını Allah'ın vereceğini bildirir.
(bkz.Hasan Elik & Muhammed Coşkun, İndirildiği dönemin ışığında Kur'an tefsiri)

HESAP GÜNÜ GELECEKTİR
AYETİN OKUNUŞU: 1-) Hel etâke hadîsul gâşiyeti
KELİMELERİ: Hel* etâ-ke* hadîsu*el gâşiyeti
KELİMELERİN KARŞILIKLARI: ...mi* sana geldi(mi)* hadisesi* gaşiye
TÜRKÇE ÖZÜ: 
1-Ey elçimiz Muhammed! Hesap günü uyarısını dikkate almayan müşriklere şu gerçeği haykır; "Her yanı kapsayacak olan o dehşetli kıyamet gününden müşrik inkârcıların haberi var mı?"
AYETİN OKUNUŞU: 2-) Vucûhun yevme izin hâşiatun
KELİMELERİ: Vucûhun* yevme izin* hâşiatun
KARŞILIKLARI: Başları* kıyamet günü* zillet içinde öne eğilecek 
TÜRKÇE ÖZÜ: 
2-Kıyamet günü o müşriklerin(1) hepsinin başları zillet içinde öne eğilecek
AYETİN OKUNUŞU: 3-) Âmiletun nâsıbetun
KELİMELERİ: Âmiletun* nâsıbetun
KARŞILIKLARI: çalışıp* boşuna yoruldukları
TÜRKÇE ÖZÜ:
3-Dünyada iyilik sanarak yaptıkları putlara tapma amelleri boşa çıkacak (2) 
AYETİN OKUNUŞU: 4-) Teslâ nâran hâmiyeten
KELİMELERİ: Teslâ* nâran* hâmiyeten
KARŞILIKLARI: atılacaklar* ateşe* kızgın
TÜRKÇE ÖZÜ. 
4-Ve derdest edilip cehennemin kızgın ateşine atılacaklar
AYETİN OKUNUŞU: 5-) Tuskâ min aynin âniyetin
KELİMELERİ: Tuskâ* min aynin* âniyetin
KARŞILIKLARI: içirilecek* pınardan* kaynar su
TÜRKÇE ÖZÜ: 
5-Orada pınardan kaynar su içecekler
AYETİN OKUNUŞU: 6-) Leyse lehum taâmun illâ min darîın
KELİMELERİ: Leyse* lehum* taâmun* illâ* min darîın
KARŞILIKLARI: yoktur* onların* yiyeceği* ...den başka* zehirli diken(den başka)
TÜRKÇE ÖZÜ:
6-Onların zehirli dikenden başka yiyeceği yoktur. 
AYETİN OKUNUŞU: 7-) Lâ yusminu ve lâ yugnî min cûın
KELİMELERİ: Lâ yusminu* ve lâ yugnî* min cûın
KARŞILIKLARI: beslemez* ve gidermez* açlıklarını
TÜRKÇE ÖZÜ: 
7-O zehirli diken onları ne besleyecek, ne de açlıklarını giderecektir
(İşte benim peygamberliğime iman edip şirk inancından vazgeçmezseniz sizin sonunuz da böyle olacaktır)
AYETİN OKUNUŞU: 8-) Vucûhun yevme izin nâımetun
KELİMELERİ: Vucûhun* yevme izin* nâımetun
KARŞILIKLARI: yüzler vardır* o kıyamet gününde* mutlulukla parıldayan
TÜRKÇE ÖZÜ: 
8-Buna karşılık tevhid inancına ve peygamberlere iman etmiş olanların ise o kıyamet gününde mutluluktan yüzleri parlayacak (3)  
AYETİN OKUNUŞU: 9-) Li sa’yihâ râdiyetun
KELİMELERİ. Li sa’yi-hâ* râdiyetun
KARŞILIKLARI: yaptıklarından* memnun
TÜRKÇE ÖZÜ: 
9-Yaptıklarından memnun
AYETİN OKUNUŞU: 10-) Fî cennetin âliyetun
KELİMELERİ: Fî* cennetin* âliyetun
KARŞILIKLARI. içindedirler* cennetin* yüksek mevkilerde
TÜRKÇE ÖZÜ: 
10-Cennette çok yüce mevkilerde nimetler içinde olacak, dünya hayatında peygamberlere ve tevhide iman etmenin bahtiyarlığını yaşayacakladır
AYETİN OKUNUŞU: 11-) Lâ tesmeu fîhâ lâgıyeten
KELİMELERİ: Lâ tesmeu* fî-hâ* lâgıyeten
KARŞILIKLARI: işitmeyecekler* orada* boş sözler
TÜRKÇE ÖZÜ: 
11-Dünya hayatında siz müşriklerden çektikleri cefayı çekmeyecek, işittikleri alaylara maruz kalmayacaklardır (4) 
AYETİN OKUNUŞU: 12-) Fîhâ aynun câriyetun
KELİMELERİ: Fî-hâ* aynun* câriyetun
KARŞILIKLARI: orada vardır* pınarlar* devamlı akan
TÜRKÇE ÖZÜ: 
12-Orada onları, bitmez tükenmez pınarlar
AYETİN OKUNUŞU: 13-) Fîhâ sururun merfûatun
KELİMELERİ: Fî-hâ* sururun* merfûatun
KARŞILIKLARI: orada vardır* tahtlar* muazzam
TÜRKÇE ÖZÜ: 
13-Muazzam tahtlar
AYETİN OKUNUŞU: 14-Ve ekvabun mevdûatun
KELİMELERİ: Ve* ekvabun* mevdûatun
KARŞILIKLARI: ve* kadehler* dizi dizi
TÜRKÇE ÖZÜ: 
14-Dizi dizi kadehler
AYETİN OKUNUŞU: 15-) Ve nemârıku masfûfetun
KELİMELERİ: Ve* nemârıku* masfûfetun
KARŞILIKLARI: ve* yastıklar* sıra sıra
TÜRKÇE ÖZÜ: 
15-Sıra sıra yastıklar
AYETİN OKUNUŞU: 16-Ve zerâbiyyu mebsûsetun
KELİMELERİ: Ve zerâbiyyu* mebsûsetun
KARŞILIKLARI: ve süslü halılar* yayılmış
TÜRKÇE ÖZÜ:
16-Ve yayılmış süslü kıymetli halılar ve daha nice nimetler bekliyor olacaktır.

KAİNATTAKİ YARATILIŞTA TEVHİDİN DELİLLERİ

AYETİN OKUNUŞU: 17-) E fe lâ yanzurûne ilâl ibili keyfe hulikat
KELİMELERİ: E* fe* lâ yanzurûne* ilâ el ibili* keyfe* hulikat
KARŞILIKLARI: ...mı* hala* görmüyorlar(mı)* deve sürüsü gibi yüklü bulutlar* nasıl* yaratılmış 
TÜRKÇE ÖZÜ:
Ey Allah'a ortak koşan ve onun nezdinde bazı varlıkları şefaatçi kabul eden müşrikler! Allah'ın her şeyi mükemmel bir şekilde yarattığını gördüğünüz halde, O'na nasıl ortak koşarsınız?
17-Baksanıza, deve sürüsü gibi yağmur yüklü bulutların (5)(6) nasıl yaratıldığını 
AYETİN OKUNUŞU: 18-) Ve ilâs semâi keyfe rufiat
KELİMELERİ: Ve* ilâ* es semâi* keyfe* rufiat
KARŞILIKLARI: ve* ...ya* sema(ya)* nasıl* yükseltilmiş
TÜRKÇE ÖZÜ: 
18-Üzerinizdeki gökyüzünün nasıl yükseltildiğini 
AYETİN OKUNUŞU: 19-) Ve ilâl cibâli keyfe nusıbet
KELİMELERİ: Ve* ilâ el cibâli* keyfe* nusıbet
KARŞILIKLARI: ve* dağlar* nasıl* dikilmiş
TÜRKÇE ÖZÜ: 
19-Devasa dağların nasıl yerleştirildiğini 
AYETİN OKUNUŞU: 20-) Ve ilâl ardı keyfe sutıhat
KELİMELERİ: Ve ilâ el ardı* keyfe* sutıhat
KARŞILIKLARI: ve yeryüzü* nasıl* düzeltilmiş
TÜRKÇE ÖZÜ: 
20-Ve altınızdaki yeryüzünün yaşamaya müsait bir şekilde nasıl döşendiğini görmez misiniz? 
Bütün bunları yaratan Allah'tan başka bir varlığa ilahlık atfedilir mi?

Hz.PEYGAMBER'İ TEŞVİK ve TESELLİ
AYETİN OKUNUŞU: 21-) Fe zekkir innemâ ente muzekkirun
KELİMELERİ: Fe* zekkir* innemâ* ente* muzekkirun
KARŞILIKLARI: artık* hatırlat* sadece* sen* tebliğcisin
TÜRKÇE ÖZÜ: 
21-Ey elçimiz Muhammed! Müşriklerin alaylarına ve ısrarlı inkarlarına aldırma, mücadelene devam et! İnanmamaları senin suçun değil, çünkü sen sadece tebliğcisin ve senin görevin sadece tebliğ etmektir. 
AYETİN OKUNUŞU: 22-) Leste aleyhim bi musaytır
KELİMELERİ: Leste* aleyhim* bi musaytır
KARŞILIKLARI: sen değilsin* onları* zorlayıcı
TÜRKÇE ÖZÜ: 
22-Yoksa tepelerine binip onları zorla imana getirecek değilsin
AYETİN OKUNUŞU: 23-) İllâ men tevellâ ve kefer
KELİMELERİ: İllâ* men* tevellâ* ve kefer
KARŞILIKLARI: zaten* kim* arkasını döner* ve inkar ederse
TÜRKÇE ÖZÜ: 
23-Zaten sana arkasını dönüp inanmayı reddedenler 
AYETİN OKUNUŞU: 24-) Fe yuazzibuhullâhul azâbel ekber
KELİMELERİ: Fe* yuazzibu-hu* allâhu* el azâbe* el ekber
KARŞILIKLARI: o takdirde* onu azaplandırıcak* Allah* azap ile* en büyük
TÜRKÇE ÖZÜ: 
24-Allah tarafından en büyük azap ile azaplandırılıp en ağır şekilde cezalandırılacaklardır
AYETİN OKUNUŞU: 25-) İnne ileynâ iyâbehum
KELİMELERİ: İnne* ileynâ* iyâbe-hum
KARŞILIKLAR: muhakkak* bize* onların dönüşü
TÜRKÇE ÖZÜ: 
25-Neticede hepsinin dönüşü bizedir
AYETİN OKUNUŞU: 26-) Summe inne aleynâ hisâbehum
KELİMELERİ: Summe* inne* aleynâ* hisâbe-hum
KARŞILIKLARI: sonra* muhakkak* bize aittir* onların hesabı
TÜRKÇE ÖZÜ: 
26-Hepsi öldükten sonra diriltilecek ve hesap vermek üzere karşımıza getirilecektir. 

(1) (bkz.Taberi, Maverdi)  
(2) (bkz.İbnü'l-Cevzi) 
(3) (bkz.Taberi)
(4) (bkz.Taberi)
(5) "İbil" "Deve sürüsü gibi görünen yağmur yüklü bulutlar" anlamına gelir. (bkz.el-Kâmûs C.3 S.48)
(6) (Abdülaziz Bayındır hocamıza sonsuz teşekkürler. Bu ayet yıllarca "Şu develerin ne güzel yaratıldığına bakmazlar mı" diye manalandırıldı. Onun dikkati sayesinde gerçek manasına kavuşabildik) 


(Surelerin Türkçe özü için, Sayın Hasan Elik ve Sayın Muhammed Coşkun hocalarımızın ilmine ve onların "İndirildiği Dönemin Işığında Kur'an Tefsiri - Tevhit mesajı" isimli muhteşem eseri ile Sayın Abdülaziz Bayındır hocam ile Sayın Hakkı Yılmaz hocalarımın ilimlerine minnettarım)

Diğer sureler için link;
TÜRKÇE ÖZLÜ KURAN ve DİĞER YAZILAR